نشرِ کلاغِ سفید، تهران 1383
مَنیم آدلاریم
(رمانِ تركی)
بخشِ اولِ رمان
اوشاق‌یكن بعضی شئی‌لرین، بعضی یئرلرین آدینی دئمك‌دن خوْشلانیردیم. تاختاقاپی، سوموك‌داراق، دالان‌‌ـ دهلیز، آرا‌ـ كسمه و بیرآز سوْنرا داغ‌دؤشو دئمك‌دن، دیزه‌جن قارا باتماق‌دان، سوْیوغا كسیلمك‌دن، یاناق‌لارین قیرمیزی‌سینا آلماجیق دئمك‌دن، داغی آشماق‌دان … هله بیردن قار‌چیچه‌یی. دیانیرام، بو آدی یلك دؤنه ائشیتدی‌ییم كیمی دیانیرام و بو اوشاق، بو بارماق بوْیدا اوشاق آتیلیر‌ـ دوشور، ائله‌بیل یئنه یتیردی‌یین تاپیب‌دیر.
و گئجه‌لر یوْرغانیمی باشیما چكیب دانیشیردیم. كیم‌یله، كیم‌لر‌یله؟ سوْنرا‌لار اوزو یئله ساری دانیشماغی ائشیتدیم، اوزو كلمه‌لره ساری دانیشماغی ائشیتدیم.
هی! هی! هی چكمك‌دن خوْشلانیرام. ”هوْ“ دا چكیر‌لر. مثلا كیمسه‌نین یا نه‌یین عشقینه بیر هوْ چكیب ساواشا كئچمك كیمین و هامی‌نین یانیندا ساكیت اوْلدوغوم، اؤز یچیمده دئیینگن اوْلدوغوم یادیمدادیر.
و هاوانی چالان میضراب‌لار. داراما چكیلمیش هاوا. یلدیریسكی سیم‌لرینی چالان میضراب‌لار. یانیمداكی آدام‌لاردان یریلدیم، یئیین‌لشدیم. گیزیلده‌دن بیر شئی منه توْخونوردو و قوْلوم‌ـ‌قیچیم داراما چكیلمیش‌دیر. گؤرهسن بیر گؤزللیگین قاباغیندا دورموشدوم. گؤرهسن بیر گرچگین قاباغیندا، گؤرهسن بیر گؤزللیگین قاباغیندا، گؤرهسن بیر گرچگین …. و كلمه‌لر تیتره‌ییردی.
هله كلمه‌لر بیرـ بیرینی تاپمامیش‌‌‌دی، هله جومله یارانمامیشدی، آدلار وار یدی، صیفت‌لر وار یدی، فعیل‌لر وار یدی…آما جومله‌یه دؤنمه‌میش‌دیلر. كیمسه‌نین الی بوْشا چیخمیش‌دی، كوْرلوق چكیردی، آجلیق آخیرینا چیخاجاقدی. منیم اوچون اوْ كیمسه‌نین وارلیغی یوْخ یدی، تكجه بو تركیب‌لری ائشیدیردیم و بلكه من ینانمیردیم كیمسه بوقدر گؤزل آدلاری اوْلا‌ـ اوْلا سیخیلسین، ازیلسین و آج قالسین. هله بیردن گوزگوسو هوْودان دوشدو، قیراغین قاتلادی، باش‌داشی قازاندی. اؤلن بیر یانا، بو آدلار دیری‌یدی، بیر آتلی كیمی دیری و من اوْنلاری گؤروردوم‌كی خیاوان‌ـ‌خیاوان، چاپا‌ـ‌چاپا گئدیرلر و ینانمیردیم كیمسه‌لر بونلاری گؤره بیلمه‌سین و بو شهر بیر بئیله آتلی‌سیلا ییخیلسین.
و آنام قییتسین‌كی :”اوشاق اوره‌یی، قوش اوره‌یی“. بلكه منیم چیرپیندیغیمی دوشونموشدو. و بو سؤزدن آزجا قاباق، ینا قاباغیندا بارماغیمی بوغومون اوستونده گزدیرركن ”بونلارا حِیوا توكو دئیرلر“ دئیه، قاه‌ـ قاه گولسون و بیلمه‌سین‌كی من بیر آد قازانیرام و حیوا توكونو گؤتوروب بیر آت بئلینده هاریاجان گئدیرم.
هله جومله‌لر یارانمامیشدی، بو اوشاغین بیر تاختا قیلینجی وار یدی، كیمسه‌یله ساواشدیغی آدام موهوم دئییلدی، اوْنو گؤرموردو، تكجه قیلینج اوْیناتماق سؤزو و بو ساده‌لیك‌له قیلینجی قینیندان چیخارماق یوْخ، قیلینجی قینیندان سیییریب چیخارماق موهوم یدی و آت چاپماق و اوْخ سپمك.
دئمه بیرگون آسیلان‌لارین كؤینه‌یینی كولك ووروب سیییره‌جك‌میش، دئمه بیرگون اؤلوم گلیب یاخینداكی آدام‌لاردان سئچیب آپاراجاق‌میش و آتلی‌لار آت‌لاریندان بیرـ بیر دوشوب هئلله‌نه‌جكمیش.
اوْلاجاق هارا، آدلار هارا. اوْلاجاق‌لار آجی یدی، آدلارسا دادلی‌ـ دوزلو. اوْلاجاق‌لار سینسیدن، بئزیكدیرن، زارا گتیرن و سوْیوق، آدلارسا یستی، آدلارسا كئفلی.
هله جومله‌لر یارانمامیشدی، قوْنشونون قیزی رعنا، دئییردیلر دلی اوْلوب. اوْكی من‌دن سو یسته‌ییب گولوردو، قاپی آدینی دئییب گولوردو، قاپی‌یا چیخ دئییب گولوردو. سن اوْردان باخ، من بوردان، گولوردو و من گومان ائدیردیم رعنا آدلارین دلی‌سی اوْلوب. آدلارا عاشیق، آما بیرآز هی‌ـ‌كویلودور.
مطباغین دووارلاریندا تندیرین توستوسو، دوداسی. كیمسه یوْخ‌دور، تكجه تندیر باشیندا چؤرك پیشیرن آرواد‌لار واردیلار و یوْخ‌دولار. خمیر توتماغا بیر نئچه تاباق و نؤیوت یسی، كرمه‌ـ تَزَك یسی و نال‌لاردان آسیلان هؤرومجك‌لر و من آغ‌جییر آدینی ائشیتمه‌میشم و دووار دیبینده بیر قارالتی‌نین قوجاغیندا اوْتورموشام و تزه چؤره‌یین كؤورك‌لییی، یچلی فَتیر. چؤرك پیشیرن‌لر گئدندن سوْنرا كول‌لری، كؤز‌لری ائشه‌له‌مك، یئر‌آلما كابابینی شیشه سانجیب چیخارماق و هله قارانلیق‌دان قوْرخمورام، هله دالان‌‌ـ دهلیزین قارانلیغیندان قوْرخمورام.
و آنا گلیب خانیم‌ننه‌ین و دیی‌نین و كیمین داشینا دانیشیر. آنا اَییلیب و بیر الی داشین اوسته‌دیر، داشین آلتیندا یاتانی چاغیریر و اوْنلارین قولاق‌لاری داها آغیر ائشیدیر، دؤنه‌ـ به‌‌ـ دؤنه چاغیریرسان، چتین بیریوْل جاواب وئریرلر. و آنا دئییر:”بوگون خانیم‌ننه‌نین سسینی ائشیتمه‌دیم.“
و جماعت دسته قورور، مچیده گئدیر و بو اوشاق سینه وورور و دیی اوزون قمه‌سینی یتیلدیب، یشیلدادیب، صاباح تئزدن باش یاراجاق و قانا بَلَش‌میش آدام‌لار، قانلی كفن‌لر. اوز‌ـ‌گؤز‌لرینه باخانمیرام و باش‌لارین خیرچ‌ـ‌خیرچ سس‌لری.
یاغیش یاغیر، نارین‌دیر و سپه‌له‌نیر. آتلی‌لار دیانین! توْرپاق یسینه دیانین! بو سوواق ائولرین یسینه دیانین! دیانین دینجه‌لك! آنجاق آدلارین قاباغینی آلماق اوْلمور. دیانین! یوْرولموشام، دیانین سس‌لریز بئینیمه دوشوب. آتلی‌لار دؤنوب اوستومه گلیرلر و یاخین‌لاشدیقجا بؤیویورلر. ساری‌كؤینك گلمه! سالخیم‌سؤیود گلمه! قره‌آغاج گلمه! قار‌گو‌‌‌‌‌‌‌‌لـله‌سی گلمه! …
و بیردن بوز تَپَن‌لر باشیمین اوسته‌دیلر و اوْكی بیغی‌نین اوج‌لارینی دویونله‌ییب و بیر آج‌ـ یالاواج، دابانی جیریق و بیر آتیم ساچماسی اوْلان، پیچاغینی قوم‌لا یتیلدن. آما من كیمسه‌نین آتینا ائششك دئمه‌میشم. گئدین آخشام قاباغی‌دیر. یوْخ، آخشامین دار چاغی‌دیر. گئدین باشی خئییرلی‌لر، گئدین، اوزاقلاشین و یوْل‌لاریز آچیق اوْلسون.
و آت‌لارین توْز‌‌ـ توْزاناغی یاتیر، هاوا آچیلیر و من یئنه اوْتوردوغوم یئره قییدیرام. درس‌لریمه باخمالی‌یام.
رعنا سوسوب، دئییب‌ـ‌گولمور و دانیشسا دا ائله‌بیل بیر آلاهی یئرده دانیشیر. رعنیا نه اوْلوب، هاریا گئدیب، اوْ هاي‌‌‌‌ـ‌كویلو هاردادیر و بیز داها كوچه‌ـ باجانی باشیمیزا گؤتورموروك و اوْ گلیب قارغالارا ساری ال‌ـ قوْلونو اؤلچمور و دیولری یانسیلامیر. رعنا! ائشید : ”هلم‌ـ هلم باشا دوشمه‌ین دیولری دئییرم“. رعنا گولمور. رعنا بؤیویوب، عاغیل‌لی اوْلموش. آنجاق هاردادیر؟ بلكه بو آدلارین دالیسیندا، اوْ بوْش یئرلرده دوستاق اوْلموش، نه اوْلموش. و بلكه من بیر قوشون جیلدینه كئچیب اوْنو هارداسا تاپمالی‌یام. بلكه آدلاری ییخمالی‌یام، بلكه من ده آدلاریمین دالیسینی بوْشا چیخارمالی‌یام.
و رعنا بیردن اوستومه آچیلسین‌كی:” سن اوشاق قالمیسان.“ آما من‌كی هلم‌ـ هلم باشا دوشمورم.
و بانكانین دالیسینا كئچیرم، پنیر بانكاسی. خانیم‌ننه بوردادیر. بانكا! بانكا! بو آد بیر شوشه كیمی جینگیلده‌ییر. خانیم‌ننه قارنی‌یوْغون سیماورین دالیسیندادیر، آرمود بوْغاز شوشه‌لرین دالیسیندادیر. خانیم‌ننه بو بوجاق‌دا، بیر سوپورگه‌نین دالیسیندادیر.
كالا سوپورگه‌سی وار و سوْنرا كالافا. كالافا خارابالیق‌دیر، قویودور. آما بیردن بیر آریق آداما بیر كالافا سوموك دئمك و هانسی بیر خارابالیغا كئچمك و كالا كیمی قالا دئمك. قالانین دالیسی بوْش‌دور و بو آد بیر هیـكل كیمی‌دیر. بو آدین آردیندا حَیط‌ـ باجا بوْش‌دور، اوْدالار بوْش‌دور. دروازا و قاپی باشلاری دئییرلر‌كی: بوْشلوق‌لاری قوْروماق‌دییق. آنجاق گل‌كی بو بوْشلوق‌لار دوْلانمالی‌دیر. دوْلان، دوْلان، دوْلان‌‌ـ با‌ـ دوْلان.
تین‌لی داشلاری دئیه‌جه‌یم، تین‌لی داش‌لار بؤیوروندن كئچید‌لری دئیه‌جه‌یم، پوسقو‌لاری دئیه‌جه‌یم، دام‌لاری ییخیل‌میش، قاپی‌سیز اوْدالاری دئیه‌جه‌یم، داش دؤشه‌نیك میدان‌لاری دئیه‌جه‌یم و یئنه بوْشلوغو. اوْ بوْشلوق‌كی بیر دامجی‌نین دوشدویونو ائشیدیرسن. و اسیر دسته‌سی و اسیر دسته‌سینین یاق‌لاری آلتیندا قالماغیمی و سو اوْلوب هوْپدوغومو دئیه‌جه‌یم و سو كیمی، هوْپموش كیمی و سو كیمی هوْپموش كیمی … . بیردن بیر قادین:”بویورون، گلین اوْدالار قاپی‌سیز“ دئیه یوْخا چیخیر و یئنه تاپیلیر:”بیزه بیر قوْپوز گتیرسَیدیز، بیزه بیر قوْپوز گتیرسیدیز …“.
و سوْنرا بیر یئكه آنبار ووراجاغام، كاروانسارالار اوچون، سامان اوچون و هوْتل‌لرده، موْتل‌لرده قالاركن ده بو یشی گؤره‌جه‌یم، بیر آنبار ووراجاغام آدلار اوچون.
بوریا گل، آغاج‌لارین دالیسینا. آغاج‌لارین دالیسی كؤلگه‌دیر و رعنانین كؤلگه‌سی منیم اوستومه دوشوب‌دور. اوره‌یمده بولاق سویو و اتیم‌ـ جانیم مخمل‌دندیر، بارماق‌لاریم قوش توكوندن و تكجه رعنا یوْخ، كؤلگه‌سی ده سئوینیر. رعنا بیرآز گؤزل‌لشمیش، من ده گؤزل‌لشمیشم.
و رعناگیل بو كوچه‌دن كؤچوب گئدیب. آما رعنانین كؤلگه‌سی قالیب‌دیر و من داها اوشویورم. و كسیلمیش آغاجین دا كؤلگه‌سی وار، یالنیز سَرین دئییل، سوْیوق‌دور.